असार १५ – दहीचिउराको स्वादमा नेपाली संस्कृति

हरेक वर्ष असार १५ गते नेपालभर विशेष रूपमा मनाइन्छ । यो दिनलाई “असार पन्ध्र” वा “रोपाइँ दिवस” पनि भनिन्छ, जसमा विशेष गरी दहीचिउरा खाने परम्परा छ । यो परम्परा खासगरी कृषक समुदायसँग जोडिएको भए पनि अहिले सहरदेखि गाउँसम्म सबै नेपालीले उल्लासपूर्वक मनाउने गर्छन्।

असार महिनामा धान रोप्ने समय चलिरहेको हुन्छ, र असार १५ मा रोपाइँको मज्जा लिंदै दही, चिउरा, केरा, सक्खर मिसाएर खाने चलन छ। खेतमा हिलोमा काम गरेर थाकेका किसानहरूका लागि यो खाना मात्र होइन, सम्मान र ऊर्जा दिने परिकार हो।

आजको दिन धेरै नेपालीको मुखबाट एउटै कुरा सुनिन्छ: “दहीचिउरा खाइसक्नुभयो कि?”
कतिपयले बिहानै परिवारसँग खाइसकेका हुन्छन् भने कसैले दिउँसो रोपाइँपछि खान्छन्। यो परम्परा खेतीपाती गर्नेहरूसँग मात्र नभएर सबै नेपालीको संस्कृतिसँग गहिरो रूपमा जोडिएको छ।

असार १५ दहीचिउराको स्वाद मात्रै होइन, नेपाली पहिचान, किसानको सम्मान र सामूहिक उत्सवको प्रतीक पनि हो।

तपाईंले खाइसक्नुभयो त? कि अझै पनि प्लेटमा सजाउँदै हुनुहुन्छ?